Znowelizowana w lipcu br. tzw. ustawa wdrożeniowa rozpoczyna proces ułatwień i upraszczania procedur w ubieganiu się o środki unijne.
Sejm przyjął 7 lipca br. ustawę o zmianie ustawy o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 oraz niektórych innych ustaw (tzw. ustawa wdrożeniowa), której inicjatorem było Ministerstwo Rozwoju i Finansów.
Z uwagi na bardzo obszerne zmiany wprowadzone do poprzedniej ustawy w poniższym artykule znajdziesz opis najważniejszych [wybranych – przyp. red.] modyfikacji, które bezpośrednio dotyczą wnioskodawców/beneficjentów funduszy UE.
Ograniczenie liczby dokumentów
Ograniczono liczbę dokumentów niezbędnych do skutecznego złożenia wniosku o dofinansowanie oraz koniecznych do zawarcia umowy o dofinansowanie. Po nowelizacji ułatwieniem będzie zwolnienie wnioskodawców z obowiązku dostarczenia dokumentów i danych, które dana instytucja będzie mogła uzyskać sama, np. z urzędu skarbowego lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych albo z dostępnych powszechnie rejestrów, np. Krajowego Rejestru Sądowego. Zmiana ta w znacznej mierze wpłynie na ograniczenie liczby dokumentów składanych na etapie aplikowania o środki strukturalne i kontraktowania, przyspieszając proces weryfikacji przedkładanych dokumentów.
Rezygnacja z wytycznych programowych
Zrezygnowano z wytycznych programowych, do których stosowania beneficjenci są zobowiązani. Obecnie beneficjenci muszą dostosowywać się do zapisów ok. 100 różnych dokumentów (wytycznych, zaleceń, instrukcji, szczegółowych opisów osi priorytetowych programów operacyjnych). W wyniku prowadzonych analiz i działań ewaluacyjnych podkreślono, że jest to jedno z najistotniejszych obciążeń utrudniające realizację projektów. Po zmianach proponuje się uchylenie regulacji w zakresie wytycznych programowych (dla poszczególnych programów operacyjnych). Beneficjent, który podpisze umowę o dofinansowanie, będzie związany wyłącznie postanowieniami wytycznych wydawanych przez Ministra Rozwoju i Finansów – w ściśle wskazanym zakresie. Zniknie obowiązek analizowania dużej liczby dokumentów. Celem tej zmiany jest ograniczenie dokumentów stosowanych przez instytucje zarządzające programu operacyjnego oraz ograniczenie liczby dokumentów, których postanowienia beneficjenci będą zobowiązani stosować przy realizacji projektów.
Ustanowienie Rzecznika Funduszy Europejskich
O interesy beneficjentów zadba Rzecznik Funduszy Europejskich, który będzie odpowiedzialny m.in. za gromadzenie wniosków i postulatów związanych z realizacją programów operacyjnych, mających wpływ na usprawnienie systemu ich wdrażania. Celem powołania Rzecznika Funduszy Europejskich jest stworzenie instytucji, która poprzez kontakt zarówno z wnioskodawcami/beneficjentami, jak i innymi podmiotami zainteresowanymi wdrażaniem funduszy unijnych będzie odpowiedzialna za monitowanie i sygnalizowanie poszczególnym instytucjom systemu wdrażania propozycji usprawnień i ulepszeń w procesie realizacji zadań związanych z wydatkowaniem środków unijnych.
W przypadku pojawienia się jakichkolwiek problemów rzecznik udzieli wsparcia w kontaktach z poszczególnymi instytucjami, które wdrażają fundusze unijne. Rzecznika obowiązkowo powoła instytucja zarządzająca (minister rozwoju i finansów), a dobrowolnie – inne instytucje systemu realizacji programów operacyjnych.
Podstawa prawna:
Ustawa z 7 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014–2020 oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1475).
Autor:
Tomasz Jankowski
ekspert WID Wrocławska Inicjatywa Doradcza
Artykuł ukazał się w „Informatorze Dotacji Unijnych” (nr 28 z sierpnia 2017 roku)